تمرین دوم بخش انفرادی
در این صفحه تمرین دوم بخش انفرادی آورده شده است.
بخش اول:
۱-۱-
۱-۱-۱- راهبرد اضطراری: راهبرد برنامه ریزی نشده، پاسخ برنامه ریزی نشده برای شرایط پیش بینی شده.
مثال برای سازمان وزارت علوم تحقیقات و فناوری : قبلا پیش بینی میشد که دوره دکترا پزشکی باید بیش از 5 سال باشه تا پزشک مناسب تحویل جامعه داده شود ولی برنامه ریزی نشده بود و 4 ساله بود.
۱-۱-۲- استدلال از روی شباهت: خطایی در تصمیم گیری بدین صورت که شباهت‌های ساده بین چیز‌ها برای حل مشکلات پیچیده به کار می‌رود.
مثال برای سازمان وزارت علوم تحقیقات و فناوری :
تصمیم به تبدیل آزمون های دکترا به آزمونی مانند جی آر ای و نظر خواهی راجع به آن.
مقایسه آزمون دکترا با آزمون هایی چون «جی آر ای» که حتی در مقدمه آیین نامه جدید
آمده، غلط انداز است. آزمون جی آر ای، آزمون ورود به دوره دکترا نیست بلکه یکی از
شرایط ورود به دوره های کارشناسی ارشد و دکترا برخی از دانشگاه های آمریکا و
کانادا (و نه کشورهای دیگر) است که مانند آزمون زبان حالت بسندگی دارد (یعنی داشتن
حداقل نمره در آن برای درخواست ورود به دوره کافی است) و همه مراحل دیگر مانند
پذیرش دانشجو و حتی حداقل نمره ای که در آزمون جی آر ای لازم است، از سوی دانشگاه
تعیین می شود.
۱-۱-۳- مدافعه ی شیطان: به معنی بهبود فرآیند تصمیم‌گیری با تولید طرح و تحلیل بحران یک طرح است.
مثال برای سازمان وزارت علوم تحقیقات و فناوری : برای کار بهتر در زمینه پژوهشی و درگیر کردن رشته ها مختلف با برنامه ریزی راهبردی زمینه بهره مندی رشته های مختلف از مزایای پارک علم و فناوری فارس فراهم شده است. وزارت علوم پارک های فناوری را برای خودش تاسیس کرده است.
۱-۱-۴- اغفال از کنترل: خطای تصمیم گیری که در مورد پیشبینی توانایی یک فرد در کنترل حوادث بروز می‌کند.
مثال برای سازمان وزارت علوم تحقیقات و فناوری : اشتباه وزارت علوم در اجرای مصوبه بومی پذیری و اعتراض داوطلبان. رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با اشاره به اعتراضات برخی از داوطلبان کنکور امسال گفت: وزارت علوم در اجرای مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی مرتکب اشتباه شده و اگر هم بنا بر اجرا بود باید برای سال آینده این کار انجام می شد. علی عباسپور تهرانی در گفتگو با مهر با بیان این مطلب افزود: در مورد بومی شدن، شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوبه ای داشت که البته با ابهاماتی همراه بود، به همین دلیل کمیسیون آموزش و تحقیقات نامه ای به وزارت علوم نوشت و درخواست کرد جزئیات این طرح به مجلس منعکس شود و ما اعلام کردیم که نگران هستیم مبادا طریقی در پیش گرفته شود که حق عده ای از داوطلبان ممتاز ضایع شود به همین دلیل درخواست کردیم قبل از هر کاری کمیسیون آموزش و تحقیقات در جریان قرار گیرد.
۱-۲-
۱-۲-۱-
|
نوع پیش فهم |
تعریف راهبرد |
تغییرات محیط |
برنامه ریزی راهبرد |
شکل گیری راهبردی |
مراحل تکوین راهبرد |
|
پیش فهم تجویزی |
طراحی، تنظیم و ارزیابی کلیه ی اقدامات و عملیاتی که سازمان را قادر می سازد آینده را دقیق تر و روشن تر ترسیم نماید و اهداف سازمان را تصویر نماید. |
سریع، غیرخطی و غیر قابل پیش بینی |
وجود دارد |
کنترل شده |
بر پایه‌ی یک فرآیند تحلیلی و در قالب دستورالعمل‌های مشخص |
|
پیش فهم توصیفی |
فرآیند تصمیم گیری مبتنی بر آزمایش و تجربه. در شرایط غیرقابل پیش بینی امکان انتخاب راهبردهای دقیق و مشخص وجود ندارد. |
کند و اندک |
وجود ندارد |
غیرقابل پیشبینی |
بر پایه‌ی نظریاتی که راهبرد را حاصل خلاقیت و شهود می‌داند و نه روش‌های فرآیندی |
۱-۲-۲-
توصیف بیانیه ی آرمان برای سازمان وزارت علوم تحقیقات و فناوری:
o دستیابی به جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری در سطح منطقه آسیای جنوب غربی با تأکید بر جنبش نرم افزاری و تولید علم
o سند نقشه جامع علمی کشور
o دستیابی به جایگاه اول علم و فناوری در جهان اسلام و احراز جایگاه برجسته علمی و الهام بخش در جهان
o سیاست های کلی علم و فناوری
توصیف بیانیه ی ارزش برای سازمان وزارت علوم تحقیقات و فناوری:
o حفظ موازین اسلامی و ارزش های فرهنگی و اجتماعی در استفاده از علم و فناوری
o تعلیم و تربیت مبتنی بر ایمان، برخورداری از مکارم اخلاقی و عاملیت به احکام اسلامی
۱-۲-۳-
راهبرد به عنوان طرح نوعی کار آگاهانه و یا مجموعه‌ای از رهنمود‌ها است که برای مقابله با وضیعت و یا رخدادی خاص در آینده، پیشبینی می‌شود. این نوع از راهبرد دو ویژگی دارد راهبرد‌ها پیشاپیش نسبت به اتفاقات ساخته می‌شوند و توسعه‌ی آنها آگاهانه و هدفمند است.
راهبرد به عنوان نیرنگ ضمن اینکه تعارف راهبرد به عنوان طرح را دارا می‌باشد دارای ویژگی خاصی است که منجر به نیرنگ و مانوری زیرکانه در مقابل رقبا می‌شود.
راهبرد به عنوان الگو به دنبال توسعه ی راهبرد است که می‌تواند هم به صورت طرح و یا نیرنگ باشد ولی مهمترین گام در محقق‌سازی راهبرد‌ها است لذا در این تعریف راهبرد الگویی در جریان تصمیم‌ها است. این تعریف راهبرد برای عملیاتی نمودن یک چارچوب قابل لمس و معنی دار برای هدایت و مدیریت مطالعات در خصوص شکل گیری راهبرد ابداع شده است.
راهبرد به عنوان موقعیت یک موقعیت است. راهبرد با این تعریف به یک نیروی میانجی یا هماهنگ کننده بین سازمان و محیطش (یا بین موقعیت درونی و بیرونی) تبدیل می‌شود.
راهبرد به عنوان نگرش به درون سازمان می‌نگرد. در اینجا راهبرد یک نگرش است که محتوای آن نه فقط از یک موقعیت منتخب بلکه از روشی عمیق و ریشه دار برای درک جهان تشکیل شده است.
۱-۳-
۱-۳-۱- رایموند تفکر راهبردی را به دو حالت راهبرد به عنوان ماشین هوشمند و راهبرد به عنوان تصور خلاق تقسیم می کند. که اولی همان است که به طور کلی برنامه ریزی راهبردی می نامیم و دومی همان تفکر راهبردی است. دوگانگی بین خلاقیت و تحلیل را بیان می کنند.
۱-۳-۲- Liedtka با پیروی از مدل Mintzberg مدلی را توسعه داد که تفکر راهبردی را به عنوان یک روش ویژه ی تفکر با خصوصیات کاملا واضح و مشخص تعریف می کند. اجزای تفکر راهبردی این مدل را در شکل زیر می بینید.
۱-۳-۳- این نسبت در مدل Heracleos توضیح داده می شود. تفکر راهبردی و برنامه ریزی راهبردی در فرآیندی دیالکتیک به هم مرتبط اند جایی که هر دو برای مدیریت راهبردی موثر ضروری هستند و وجود هر کدام لازم و ناکافی است. ابزار هایی که هر یک در هر مرحله از مدیریت راهبردی به کار گرفته می شوند خودشان مهم نیستند آنچه مهم است آن است که از آن ها به عنوان وسایل ترغیب مجموعه ی اندیشه ی تحلیلی و خلاقانه استفاده می شود.
۱-۴-
۱-۴-۱-
o فقدان مدیریت قاطع برای اجرای برنامه های راهبردی: این مسئله در موفقیت برنامه های راهبردی و اجرای به موقع و مناسب آن ها بسیار تاثیرگذار است. چنان چه مدیریت قاطعی وجود نداشته باشد افراد طبق برنامه پیش نمی روند و کار دچار بی نظمی و تاخیر می شود.
o عدم اعتقاد راسخ به ضرورت تدوین برنامه در بین مدیران مجموعه: اگر مدیران مجموعه به این برنامه ها اعتقاد راسخ نداشته باشند نسبت به اجرا و حساسیت آن ها بی توجه خواهند بود و حتی در مواردی ممکن است به کل مخالف باشند و خودشان باعث اختلال در این برنامه ها شوند.
o کم توجهی به نقش محیط بیرونی در برنامه ها: کم توجهی به محیط بیرونی باعث می شود برنامه ها آن طور که پیشبینی میشده پیش نروند و با مشکلاتی مواجه شوند که قبلا به آن ها توجه نشده بوده. در هر برنامه ی راهبردی باید به محیط درونی و بیرونی توجه شود و شرایط به طور کامل بررسی شود.
۱-۴-۲-
o در مورد عامل دوم که در سوال قبل مطرح شد قانون مشارکت می تواند گره گشا باشد. با درگیر کردن مدیران در این برنامه ها می توان در آنها اعتقاد راسخ به اجرای برنامه ها را ایجاد کرد.
o در مورد عامل سوم قانون رقابت که مربوط به رقبا در محیط بیرونی است تاثیر گذار است زیرا باید از کارکرد ها و عملکردهای آنها اطلاع داشته باشیم و سعی در برتری کنیم.
۱-۵-
۱-۵-۱- مصاحبه کننده معتقد است که راهبردهای شرکت های بزرگ (همچون TOYOTA و GM) خیلی متفاوت نیستند. چون توانمندی آن ها یکی است قابلیت ها نزدیک به هم است تمرکزهای درونی برای فرآیند های سازمانی خیلی شبیه به هم است محیط مشابه در رقابت دارند (تهدید ها و فرصت های مشابه) بنابراین خروجی برنامه ی راهبردی آنها نمی تواند متفاوت باشد.
۱-۵-۲- عمده ی تمرکز سازمان‌ها در بحث راهبرد به طرف تقویت قابلیت یادگیری بخش های مختلف سازمان و به تبدیل کردن جهت گیری های راهبردی و چشم انداز راهبرد سازمان به برنامه های عملیاتی برای تحقق آن برنامه ها تبدیل شده است.
۱-۶-
۱-۶-۱- معتقد است که مدل طراحی فرآیند مدیریت در ژاپن طبق شکل زیر از فرآیند پیوندی تبعیت می کند.
۱-۶-۲- از ویژگی های زیر پیروی می کند:
o تمرکز: توازن خلاقیت و جهت‌گیری نظارتی
o جریان: از مدیران ارشد به پایین یا از سطوح پایین مدیریت به مدیران ارشد
o مشارکت: درگیری افراد در برنامه ریزی
o سازگاری: تسهیل انطباق پذیری با تغییرات محیط داخلی و تغییرات محیط رقابتی خارجی صورت می‌پذیرد.
